PO Management

Passie voor taal

Marja van Bijsterveldt, voorzitter Stichting Lezen & Schrijven pleit voor gezamenlijke aanpak laaggeletterdheid. Ze was minister van OCW in het kabinet-Rutte I en eerder op datzelfde departement staatssecretaris. Op dit moment is ze directeur van het Ronald McDonald Kinderfonds, dat ouders de mogelijkheid geeft om in de nabijheid van hun zieke kinderen te zijn als deze in het ziekenhuis liggen. Vorig jaar volgde ze Prinses Laurentien van Oranje op als voorzitter van de Stichting Lezen & Schrijven. Een interview met haar over maatschappelijke betrokkenheid, de grote waarde van taal en de strijd tegen laaggeletterdheid.  

Effectief woordenschatonderwijs

Stampen, spreiden, opnieuw bestuderen of oefentoetsen maken? In januari van dit jaar promoveerde Nicole Goossens aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam (studierichting psychologie) op een onderzoek naar de manier waarop kinderen effectief hun woordenschat kunnen uitbreiden.

“Tot dan toe was eigenlijk nog weinig onderzocht hoeveel woorden je uit een tekst moest kennen om een tekst te kunnen begrijpen. De schattingen liepen uiteen van 80 tot 95 procent. We kwamen uit op 88,7 procent. Dat wil zeggen: bij de kennis van gemiddeld 88,7% van de woorden uit een tekst werd meer dan de helft van de begripsvragen over deze tekst goed beantwoord. De conclusie was – misschien niet heel verrassend – dat een ruime woordenschat belangrijk is om een tekst goed te kunnen begrijpen. Dat betekent dat kinderen met een kleine woordenschat niet alleen teksten, maar ook rekenopdrachten vaak lastiger vinden dan kinderen die veel woorden kennen, omdat ze de opdracht soms niet goed begrijpen.”

Tweetalig basisonderwijs

De Lanteerne (Nijmegen) kiest voor vanzelfsprekend en vertrouwd tweetalig basisonderwijs

Twaalf Nederlandse basisscholen hebben van staatssecretaris Sander Dekker de kans gekregen vanaf 2014 van start te gaan met volledig tweetalig onderwijs. Jonge leerlingen krijgen er vanaf de kleuterschool maximaal de helft van hun lestijd instructie in het Engels. 

Een van de scholen is De Lanteerne uit Nijmegen. Coördinator tweetalig onderwijs en juf van groep 1 tot en met 4, Hedi Kwakkel, deelt in twaalf do’s haar ervaringen met PO Management.

Met woorden in de weer

Een grote woordenschat is handig. Het helpt kinderen bij het leren. Maar wat schiet een kind ermee op als het woorden leert zonder goed te weten wat ze werkelijk betekenen? Weinig. Net zo belangrijk als de omvang van de woordenschat is de achterliggende woordkennis. Marianne Verhallen, de vrouw achter ‘Met Woorden in de Weer’, legt uit waarom.

De manier waarop kinderen taal leren blijft een fascinerend proces. Dat vond Marianne Verhallen ook – en nog steeds. In 1999 promoveerde ze aan de faculteit Linguïstiek (Taalwetenschap) van de Universiteit van Amsterdam op een onderzoek naar woordenschatverwerving van kinderen. “In het verleden ging de aandacht vooral uit naar grammatica. Dat is veranderd. Tegenwoordig kijken we ook naar de woordenschat. En niet alleen naar de omvang daarvan, maar gelukkig ook naar de achterliggende structuur en de kwaliteit van woordkennis Daar heb ik me in mijn promotie op gericht.”

Ivo de Wijs over taal en onderwijs

Ivo de Wijs. Dichter, schrijver, cabaretier, presentator en radiomaker. Taalkunstenaar pur sang. Ook heeft hij nog even voor de klas gestaan. 'Ik heb maar op één leuke school gestaan. Daar voelde ik me op m'n gemak, de leiding was leuk, gaf me vertrouwen en als je al een keer uit de bocht vloog dan werd dat op een vriendelijke manier glad gestreken.'

Help, ik heb dyslexie! Wie biedt goede hulp?

Een Nederlandse schoolklas waarin geen kind zit met dyslexie is bijna een zeldzaamheid geworden. Is de omvang van dyslexie echt zo enorm? En hoe zit het met begeleidingstrajecten, wat werkt wel en wat niet? De druk binnen de school om extern onderzoek en begeleiding aan te vragen is in ieder geval groot.