Continu leren? Zo doe je dat!
In veel schoolplannen vind je het terug: ‘Wij zijn een lerende organisatie’ of ‘We zetten in op continu leren’. Goed nieuws. Maar hoe zorg je er nu voor dat het geen papieren tijger is?
Regelmatig hoor ik een directeur verzuchten: “Er is wel een goed jaarplan met heldere speerpunten waar het team mee aan de slag kan, maar er komt maar niks van. We hebben goede afspraken, maar die verdwijnen in de waan van de dag.” Hoe kan dat, terwijl blijkt dat verreweg de meeste leerkrachten het belangrijk vinden om bij te blijven en zich te blijven ontwikkelen?
Waarom is het vaak zo moeilijk om de juiste mindset te creëren om continu leren vol te houden, ja, er zelfs plezier in te krijgen? Het antwoord hierop is niet eenvoudig en de praktijk is weerbarstig. Het is vergelijkbaar met het goede voornemen om meer te gaan sporten, gezonder te eten, die paar kilo af te vallen. Het begint vaak met enthousiasme, maar na enige tijd blijkt het toch wel lastig vol te houden en vallen we weer terug in de oude gewoonten.
Juist de zaken die verdwijnen als er een leercultuur is waarin continu geleerd wordt, zorgen er ook voor dat het niet gebeurt. Denk aan gebrek aan tijd, geen eenduidigheid in de leermomenten, meer praten over werkdruk en organisatorische zaken dan over het onderwijs, geen ontwikkelgericht leiderschap of te veel een familiecultuur waarin men geen feedback vraagt of complimenten geeft.
Wat is continu leren nu eigenlijk? Leren is dan onderdeel van het werk doordat het leren een routinematige activiteit is van medewerkers. Het leren is volledig geïntegreerd in het werk.
Klinkt mooi, maar hoe?
Geef aandacht, inzicht en richting
Ontwikkelgericht leiderschap is het vliegwiel om continu leren succesvol door te voeren. Daarmee bedoel ik niet dat je als leidinggevende continu leren top-down moet invoeren, maar dat je het ondersteunen en faciliteren van medewerkers in hun ontwikkeling ziet als een onderdeel van je taak. Daarbij hoort zorgen voor een veilig werkklimaat zodat medewerkers reflectief en kritisch durven kijken naar hun eigen werk en openstaan voor verbetering. Volg de ontwikkeling van medewerkers en stel hier vragen over. Monitor het proces en de afgesproken resultaten. Geef complimenten en een podium aan medewerkers die proactief werken aan continu leren.
Verander je mindset
Denk eens buiten de gebaande paden. Een training of opleiding hoeft niet altijd de juiste manier te zijn om te leren. Zorg voor een actieve leeromgeving door samen met de leerkrachten een leercyclus te ontwerpen waarin routinematig werken aan de lespraktijk centraal staat. Werk met een digitale leeromgeving, zodat er altijd relevante en actuele kennis beschikbaar is. Stimuleer leerkrachten om hier actief mee te werken door bij vraagstukken in het werk actief te zoeken naar antwoorden. Bijvoorbeeld door een e-learning niet van a tot z te doorlopen, maar die dingen eruit te pikken die relevant zijn voor het antwoord op de vraag.
Deze column is geschreven door
Karla Okken, Civas Onderwijs & Kinderopvang
Karla Okken heeft een passie voor leren en heeft de overtuiging dat mensen een aangeboren drang naar leren hebben, zolang je maar de juiste ‘bronnen’ aanboort. Zij adviseert scholen en besturen hoe het leren en ontwikkelen van medewerkers in het onderwijs met behulp van blended en digitaal leren op een prettige en effectieve manier onderdeel wordt van de dagelijkse praktijk.
Karla Okken is adviseur leren en ontwikkelen en business unit manager bij Civas Onderwijs & Kinderopvang.
